Δρόμος στὴ Σωζόπολη, 1933
H Θράκη, με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη, υπήρξε μια σημαντική κοιτίδα του ελληνισμού. H γειτνίασή της με τις Παραδουνάβιες ηγεμονίες και τη Ρωσία, καθώς και η εκτεταμένη θρακική παραλία της Μαύρης Θάλασσας μετέτρεψαν την Ανατολική και Βόρεια Θράκη σε μεγάλο αιμοδότη των αγώνων. O τέταρτος μυημένος στη Φιλική Εταιρεία ήταν ο Αντ. Κομιτζόπουλος από τη Φιλιππούπολη. Μεγάλο μέρος των ομογενών της Οδησσού είχε θρακική καταγωγή, όπως ο Μαρασλής από τη Φιλιππούπολη και οι αδελφοί Κουμπάρη από τη Μεσημβρία. Οι παραθαλάσσιες πόλεις της σημερινής Βουλγαρίας -Μεσημβρία, Αγχίαλος, Σωζόπολη, Βάρνα- προσέφεραν ουσιαστική στήριξη στη Φιλική Εταιρεία. Ενα από τα σημαντικότερα παραρτήματα της Εταιρείας υπήρξε αυτό της Αδριανούπολης.
Επαναστατική κινητοποίηση παρατηρήθηκε σε όλο θρακικό χώρο στις περιοχές Φιλιππούπολης, Αδριανούπολης, Βάρνας, Αγχιάλου, Σωζόπολης, Μεσημβρίας, Μάκρης, Μαρώνεια, Κεσσάνης, καθώς και στα ελληνικά χωριά του κόλπου του Σάρου.
Η Σωζόπολη*
Θράκες επαναστάτες κινούνταν για να προκαλέσουν μεγαλύτερη εξέγερση κατά των Οθωμανών. Στις 17 Απριλίου 1821 επαναστάτησε η Σωζόπολη. O μητροπολίτης Παΐσιος Πρικαίος όρκισε πολλούς επαναστάτες στον περίβολο του ναού του Αγ. Ζωσίμου. Οι Ελληνες επαναστάτες, συνεργαζόμενοι με ένοπλες βουλγαρικές ομάδες, συγκρούστηκαν με τους Οθωμανούς. H αποφασιστική μάχη δόθηκε κοντά στον ποταμό Ροπόταμο, μεταξύ Αγαθούπολης και Σωζόπολης. Οι αριθμητικά υπέρτερες δυνάμεις των Οθωμανών κατενίκησαν τους ανοργάνωτους επαναστάτες. Στις 25 Απριλίου, η Σωζόπολη κατελήφθη από τον οθωμανικό στρατό. Οι Ελληνες πρόκριτοι μαζί με τον μητροπολίτη απαγχονίστηκαν στην κεντρική πλατεία.
Στα μέσα του Απριλίου αποκεφαλίστηκαν στην Αδριανούπολη 26 Ελληνες πρόκριτοι, καθώς και ο άλλοτε Αδριανουπολίτης πατριάρχης Κύριλλος ο ΣΤ΄. Ακόμα και σε μικρά χωριά της Ανατολικής Θράκης πραγματοποιήθηκαν σφαγές. Στις αρχές του Μαΐου του 1821 παρατηρήθηκε μεγάλη επαναστατική κίνηση στην Αίνο, όταν οι Αινίτες κατέλαβαν το κάστρο και αιχμαλώτισαν την οθωμανική φρουρά. H συμβολή της Αίνου στον ναυτικό αγώνα υπήρξε πολύτιμη, εφ' όσον η δύναμή της το 1821 ανερχόταν σε 300 καράβια. Αινίτικα καράβια ενίσχυσαν τους Μακεδόνες επαναστάτες στη Χαλκιδική και στον Ολυμπο, αποκλείοντας τα παράλια της Μακεδονίας. Μετά την ανακατάληψη της Αίνου από τους Οθωμανούς, πολλοί κάτοικοι κατέφυγαν στην επαναστατημένη Ελλάδα.
Στον Ιερό Λόχο του Αλέξανδρου Υψηλάντη είχαν καταταχθεί νέοι από τη Μεσημβρία και άλλες περιοχές της Θράκης. Συμμετείχαν στα επαναστατικά γεγονότα και έλαβαν μέρος στη μάχη του Δραγατσανίου. Ενας από τους επιζήσαντες ήταν ο εθνικός ευεργέτης Κωνστ. Ξενοκράτης από το Σαμάκοβο της Ανατολικής Θράκης. O Αδριανουπολίτης Γεώργιος Παπάς, διασωθείς παρ' ότι τραυματίας, δημιούργησε στη συνέχεια εκστρατευτικό σώμα και κατάφερε να το οδηγήσει στη Νότια Ελλάδα, όπου συμμετείχε σε πολυάριθμες συγκρούσεις. Αλλοι αγωνιστές διέφυγαν μέσω Αυστρίας, από την Τεργέστη.
Η Ερμούπολη
Σημαντικό κέντρο των Θρακών αγωνιστών υπήρξε η Ερμούπολη της Σύρου. Στην επαναστατημένη Ελλάδα, οι Θράκες μαζί με Θεσσαλούς και Μακεδόνες συγκρότησαν το στρατιωτικό σώμα των Θρακομακεδόνων με επικεφαλής τον Στέφο Βούλγαρη. H συμβολή των φυγάδων στα επαναστατικά γεγονότα φαίνεται ότι ήταν εξαιρετικά μεγάλη. O K. Βακαλόπουλος γράφει: «Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι στο μεγάλο στρατόπεδο που είχε σχηματιστεί έξω από την Ακρόπολη στις αρχές του 1827, μόνο 1.500 από τους 11.000 συνολικά άντρες κατάγονταν από τη Νότια Ελλάδα. Οι υπόλοιποι, «ίσως και μαχιμότεροι», ήταν Ηπειρώτες, Θεσσαλοί, Μακεδόνες, Θρακιώτες, Μικρασιάτες, Επτανήσιοι και Κρητικοί».
Καθημερινή
Εἰκόνα
* Ἡ Σωζόπολη εἶναι ἡ ἀρχαία Ἀπολλωνία τοῦ Πόντου. Ἰδρύθηκε τὸ πρῶτο μισὸ τοῦ 6ου π.Χ. αἰ., ἀπὸ Μιλήσιους μὲ ἐπικεφαλῆ τὸν Ἀναξίμανδρο.Σήμερα ἀνήκει στὴν βουλγαρία.
Δεῖτε τὴν θέση καὶ φωτογραφίες τοῦ ναοῦ τοῦ Ἁγ. Ζωσίμου, ὅπου ὄρκισε ὁ μητροπολίτης Παΐσιος Πρικαῖος τοὺς Θρᾶκες ἀπαναστᾶτες τῆς Σωζοπόλεως--> http://wikimapia.org/20359985/el/Ιερός-Ναός-Αγ-Ζώσιμος
Ἐπιμέλεια Χλόη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου