Oἱ Κλέφτες τοὺς δυὸ πρώτους αἰῶνες τῆς τουρκοκρατίας οὔτε ταξικὸ οὔτε ἐθνικὸ ἀγῶνα μποροῦσαν νὰ κάμουν, μὰ οὔτε καὶ ἤξεραν τί θὰ πῇ αὐτό. Ὁ ἀγῶνας τους ἐνάντια στοὺς Τούρκους ἦταν μιὰ ἀπελπιστικὴ αὐτοάμυνα, γιὰ νὰ ζήσουν. ’Ἐξάλλου οὔτε καὶ οἱ ἱστορικές συνθῆκες εἶχαν ὡριμάσει, γιὰ νὰ τοποθετήσουν τὸν ἀγῶνα τους μέσα σὲ πλαίσια ταξικά ἤ ἐθνικά. Μὰ καὶ σὲ καμιὰ ἐποχὴ καὶ σὲ καμιὰ περίπτωση δὲ μποροῦμε νὰ μιλήσουμε γιὰ ταξικὸ ἀγῶνα τῶν Κλεφτῶν ἤ τῶν Χαϊντούκων, γιατὶ αὐτοὶ δὲν ὑπῆρξαν ποτὲ κοινωνικὴ τάξη καὶ οὔτε ἔπαιξαν ποτὲ κανένα ρόλο οἰκονομικό ἤ πολιτικὸ μέσα στὴν τουρκική αὐτοκρατορία, γιὰ νὰ μποροῦμε νὰ μιλοῦμε γιὰ ταξικό τους ἀγῶνα.
Ἦταν παρ’ ὅλ’ αὐτὰ πολὺ φυσικὸ ἀπὸ φυλετικὴ καὶ θρησκευτικὴ ἀλληλεγγύη νὰ συμπονοῦν καὶ νὰ βοηθοῦν τοὺς φτωχοὺς ὁμόφυλούς τους, ὄσο μποροῦσαν. Καὶ αὐτὴ ἡ ἀλληλεγγύη μὲ τὸν καιρὸ θὰ γίνῃ θρύλος καὶ παράδοση, ποὺ θὰ ἡρωποιήσῃ τὸν Κλέφτη καὶ θὰ τὸν ὑψώσῃ πρότυπο ἰδανικό στὴν ψυχὴ τοῦ ραγιᾶ. Ἦταν ἀκόμα πολὺ φυσικό, ὅταν οἱ Τοῦρκοι ἄρχισαν νὰ τοὺς κυνηγοῦν συστηματικὰ μὲ τοὺς Ἀρματολούς, οἱ Κλέφτες νὰ οργανωθούν σέ καπετανάτα καί νά άμύνονται καί αύτοί. Άπό δώ καί πέρα ή ζωή τους άκολουθεϊ όρισμένες ἀρχές, κοινωνικοποιεῖται καὶ διαμορφώνει ἕνα σύστημα ὁλοκληρωμένο ἀπὸ ἄποψη ὀργάνωσης.
Πάντως εἶναι βασικὸ ἱστορικὸ λάθος νὰ πιστεύουμε πὼς ἡ κλεφτουριὰ ἔχει σχέση μὲ κανένα εἶδος παγανισμοῦ ποὺ ἔσπρωχνε τὸ 'Ἑλληνόπουλο τῆς τουρκοκρατίας στὸ βουνὸ οὔτε καὶ καμιὰ ρομαντικὴ διάθεση,—ἀνάγκη τῶν νεωτέρων χρόνων — φώλιαζε στὴν ψυχή του.
Μία τέτοια ἀντίληψη μποροῦμε νὰ δικαιολογήσουμε μονάχα στοὺς ξένους περιηγητές, προπάντων στοὺς Γάλλους, τοῦ 18ου καὶ 19ου αἰῶνα, ποὺ βρέθηκαν στὴν Ἑλλάδα τὴν ἄνοιξη, τοὺς γοήτεψε ἡ ἑλληνικὴ φύση τῆς ἐποχῆς αὐτῆς καὶ φαντάστηκαν τοὺς Κλέφτες εὐτυχισμένους μέσα σ’ ἕναν τέτοιο Παράδεισο, δίχως νὰ θυμηθοῦν τοὺς βαρύτατους χειμῶνες, τὶς ἀμέτρητες στερήσεις τους, τὸ κυνηγητὸ ποὺ τοὺς ἔκαναν οἱ Τοῦρκοι καὶ τὰ βασανιστήρια, ὅταν τοὺς ἔπιαναν ζωντανούς, ὥστε νὰ ἔχουν γιὰ καλύτερή τους εὐχή τὸ «καλὸ βόλι».
Μακεδονικά, Τόμ. 11, 1971
Βιβλιοκρισίαι (I. Κ. Βασδραβέλλη, Ἀρματολοὶ καὶ Κλέφτες εἰς τὴν Μακεδονίαν) Τσάρας Γιάννης
Copyright © 1971 Γιάννης Τσάρας (Τμῆμα τῆς βιβλιοκρισίας)
Ἡ εἰκόνα εἶναι λιθογραφία τοῦ Κᾶρλ Κρατσάιζεν τοῦ «φωτογράφου» τῶν ἀγωνιστῶν τοῦ 1821. Γερμανὸς φιλέλληνας, ὁ αὐτοδίδακτος ζωγράφος Κᾶρλ Κρατσάιζεν, ἔλαβε ἐνεργᾶ μέρος στὸν ἀγῶνα, ἦταν ὁ ἄνθρωπος χάρη στὸν ὁποῖο γνωρίζουμε σήμερα πῶς ἦταν ἡ μορφὴ δεκάδων ἀγωνιστῶν τῆς ἐθνεγερσίας.
Γιὰ τὸν Κᾶρλ Κρατσάιζεν διαβᾶστε περισσότερα ἐδῶ --> http://www.ethnos.gr/arxiki_selida/arthro/o_fotografos_ton_iroon_tou_21-702483/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου