Κρῆτες στὴν Μακεδονία

   Τὸν Ἰούνιο τοῦ 1903, φτάνουν στὴν Μακεδονία οἱ Εὐθύμιος Καούδης, Γεώργιος Δικώνυμος Μακρῆς, Λαμπρινὸς, Σκουντρῆς, Βρανᾶς, Περάκης, Μπονάτος, Ζουρίδης, Σεϊμένης, ὅλοι Κρητικοί καὶ μάλιστα Σφακιανοί. Τοὺς ἔστελνε ὁ Παῦλος Μελᾶς. 

Μεσολόγγι, 10 Απριλίου 1826

10 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1826.

Λένε πως ἐτρωγαν ἀλογα, σκυλιά, γάτες και ποντίκια για να επιβιώσουν.

Λένε πως οι μάνες έσφαζαν τα μωρά τους για να μη πέσουν στα χέρια του οχτρού και μετά αυτοκτονούσαν με το ίδιο ματωμένο μαχαίρι.

Λένε πως ένας Τούρκος πήγε να σκυλέψει το άψυχο κορμί ενός παιδιού και η μάνα, αφού έβγαλε το μαχαίρι που είχε χώσει πριν λίγο στο στήθος της, τον έσφαξε.

Λένε πως ο ήχος της έκρηξης απὀ την ανατίναξη τράνταξε τον Άδη και τάραξε τον Χάρο.

Γιατί ο Χάρος άκουσε την έκρηξη και περίμενε τους Μεσολογγίτες, μα πιότεροι Τούρκοι κατρακύλησαν κατά εκεί θαρρώ.

Πρωτοχρονιὰ στὸ Μέτωπο...

Ἐφημερίς Βραδυνή, Τρίτη 31 Δεκεμβρίου 1940
ΒΟΡΕΙΟΣ ΤΟΜΕΥΣ, τέλη Δεκεμβρίου. (Τοῦ πολεμικοῦ ἀνταποκριτοῦ μας κ. Κώστα Ἀθανάτου).

   - Πόση διαφορά στὴ ζωὴ τῶν ἀτόμων καὶ τῶν ἐθνῶν ἀπὸ χρονιὰ σὲ χρονιά…Εἶνε βράδυ ποὺ σᾶς γράφω, ἕνα βράδυ ριγηλό -ἡ ψύχρα μᾶς περονιάζει ὥς τὸ κόκκαλο – πλάι σ’ ἀναμμένα κούτσουρα ποὺ τρίζουν ρίχνοντας τὶς κόκκινες ἀνταύγειες τῆς φωτιᾶς τους στὸ παγερὸ ἄσπρο στρωσίδι τοῦ χιονιοῦ. Μακρυὰ πολύ, ψηλά πολύ, ἀπάνω στὰ δίχως ὄνομα βουνά. Ἕνα ἀπὸ τὰ ὕστερα βράδυα ποὺ τὸ 1940 μᾶς ἀποχαιρετάει μαζεύοντας τὰ μπαγκάζια του. …[…]…

Βόρειος Ἤπειρος...

Τοῦ ΔΗΜ. ΑΓΓ. ΜΑΡΜΑΡΑ, δικηγόρου

«ἀκόμ’ αὐτὴ τὴν ἄνοιξη, ραγιάδες, ραγιάδες…»

   Μᾶς βρῆκε ἐνωμένους ὅλους τοὺς Ἕλληνες ἐκεῖνο τὸ ἀξέχαστο φθινόπωρο τοῦ ’40 στὴ Μεγάλη τοῦ Ἔθνους μας προσπάθεια γιὰ τὰ ἱερὰ καὶ τὰ ὅσια. Καὶ σκόρπισε γιὰ μίαν ἀκόμη φορὰ ἡ παρουσία τοῦ Στρατοῦ μας ἐκεῖ ἐπάνω (παιδιὰ τῆς ἀθάνατης Ἑλλάδας μας μὲ τὴν μεγάλη καρδιὰ καὶ τὰ μεγάλα ἰδανικὰ) τὴν κρυφὴν ἐλπίδα καὶ γλυκειὰ ἀπαντοχὴ σὲ τόσους σκλάβους ἀδελφοὺς ποῦ χρόνια καὶ χρόνια ζούσανε μὲ τ’ ὄνειρο τοῦ πηγαιμοῦ μας. Καὶ σὰν μᾶς εἶδαν πίστεψαν πῶς ἔκλεισε ὁ κῦκλος τῶν ὡρῶν τῆς μαύρης νύχτας τῆς σκλαβιᾶς, καὶ νἆτες πιὰ ἀπὸ κοντὰ τοῦ Λυτρωμοῦ καὶ τῆς χαρᾶς οἱ ὥρες.

Ἔτσι χάθηκε ὁ τελευταῖος ἀπόγονος τοῦ Μακρυγιάννη!

   Ἦταν 1η Φεβρουαρίου τοῦ 1944 ὅταν ὁ Κῖτσος Μαλτέζος, νεαρός φοιτητὴς Νομικῆς βγαίνοντας ἀπὸ τὸ σπίτι του στην Λεωφόρο Συγγροῦ 8, δολοφονεῖται ἀπὸ μέλη τοῦ ΕΛΑΣ Σπουδάζουσας. Ὁ Κῖτσος Μαλτέζος ἦταν ὁ τελευταῖος ἀπ’ εὐθεῖας ἀπόγονος τοῦ Στρατηγοῦ Μακρυγιάννη. 

Το γεφύρι του Μαυρωτά στο Λιτόχωρο!

Της Αλεξάνδρας Παραφεντίδου*

   Ιστορίες, μύθοι και θρύλοι συνδέονται με τα παλιά γεφύρια του τόπου μας. Πολλά, μάλιστα, τάχει απαθανατίσει και η λαϊκή μούσα. Ένα απ’ αυτά είναι και το γεφύρι του Μαυρωτά. Ένα στενό, πολύ στενό καμαρωτό πέτρινο γεφύρι, χωρίς κάγκελα που έχει ζέψει το στενότερο σημείο του Ενιπέα, στην περιοχή του Λιτοχώρου, προς την πλευρά των στρατώνων, στη χαράδρα, όπου σε μεγάλο βάθος κυλά με σάλαγο τα νερά του το ποτάμι που αναφέραμε. Ποτάμι που σχετίζεται και με μύθους της ελληνικής αρχαιότητας. Στενό, καθώς είναι και χωρίς κάγκελα, όπως είπαμε, χρειάζεται αποκοτιά και να το διαβεί κανείς. Και μόνο που το βλέπεις, σε καταλαμβάνει ίλιγγος. Ακόμη και οι Λιτοχωρινοί, που από παιδιά έχουν αποκτήσει μια σχετική άσκηση στο πέρασμά του, κάθε φορά που τυχαίνει να το διαβούν κάνουν το σταυρό τους. Σαν σουρουπώνει, μάλιστα, ποτέ δεν το περνούν. Γιατί είναι στοιχειωμένο. 

Π. Γιαννόπουλος. Ὁ χαλασμένος καθρέπτης

Περικλῆς Γιαννόπουλος

   Ὁ καθρέπτης κάθε λαοῦ εἶνε ἡ Ἱστορία του. Ὁ κάθε λαὸς ἀπὸ τὴν Ἱστορίαν καὶ ἀπὸ τὰ βιβλία ποὺ γράφουν δι᾿ αὐτὸν ἰδικοί του καὶ ξένοι συγγραφεῖς, σχηματίζει τὴν ἰδέαν του διὰ τὸν ἑαυτόν του, ἀπαράλλακτα ὅπως ὁ κάθε ἄνθρωπος γνωρίζει τὸ ἐξωτερικόν του ἀπὸ τὸν καθρέπτην. Καὶ ἀπαράλλακτα ὅπως ὁ κάθε ἄνθρωπος γνωρίζει πῶς εἶνε τὸ ἐξωτερικόν του, χωρὶς νὰ ἔχῃ ἀνάγκην ὅλην τὴν ὥραν, νὰ κυττάζεται εἰς τὸν καθρέπτην διὰ νὰ ἰδῇ ἂν ἔχῃ μαῦρα ἢ ξανθιὰ μαλλιά, τὸ ἴδιον δὲν αἰσθάνεται τὴν ἀνάγκην νὰ κυττάζεται κάθε ἡμέραν εἰς τὴν Ἱστορίαν, διὰ νὰ ἰδῇ τὸ ἐθνικόν του Ἐγώ. Ἔχει τὴν ἰδέαν του σχηματισμένην.

Τὴν «τρέλλα» θέλω...

   Ὁ Ἴων Δραγούμης τὸν Πατριωτισμὸ τὸν ἐνήργησε δὲν τὸν φώναξε. Ὅ,τι ὀνειρεύτηκε καὶ ὅ,τι ζήτησε γιὰ τὴν Ἑλλάδα, μπορεῖ νὰ γίνει, ἀρκεῖ νὰ τὸ θελήσουνε πολλοί. Καὶ αὐτὸ φάνηκε ἀπὸ τὴ δράση του καὶ ἀπὸ τὰ βιβλία του. Ὅλη ἡ συγγραφική του ἐργασία, ἕνα σκοπό εἶχε, νὰ ξυπνήσει τὴν κοιμισμένη ἐνέργεια στὶς ψυχὲς τῶν νέων.

Διαβάζουμε στὸ βιβλίο «ΙΔΑΣ (ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ)», τοῦ Δ. Π. ΤΑΓΚΟΠΟΥΛΟΥ, Ἔκδοση τῶν«ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ», Ἀλεξάνδρεια 1918:

Ὁ ἀγῶνας τῶν Κλεφτῶν...

   Oἱ Κλέφτες τοὺς δυὸ πρώτους αἰῶνες τῆς τουρκοκρατίας οὔτε ταξικὸ οὔτε ἐθνικὸ ἀγῶνα μποροῦσαν νὰ κάμουν, μὰ οὔτε καὶ ἤξεραν τί θὰ πῇ αὐτό. Ὁ ἀγῶνας τους ἐνάντια στοὺς Τούρκους ἦταν μιὰ ἀπελπιστικὴ αὐτοάμυνα, γιὰ νὰ ζήσουν. ’Ἐξάλλου οὔτε καὶ οἱ ἱστορικές συνθῆκες εἶχαν ὡριμάσει, γιὰ νὰ τοποθετήσουν τὸν ἀγῶνα τους μέσα σὲ πλαίσια ταξικά ἤ ἐθνικά. Μὰ καὶ σὲ καμιὰ ἐποχὴ καὶ σὲ καμιὰ περίπτωση δὲ μποροῦμε νὰ μιλήσουμε γιὰ ταξικὸ ἀγῶνα τῶν Κλεφτῶν ἤ τῶν Χαϊντούκων, γιατὶ αὐτοὶ δὲν ὑπῆρξαν ποτὲ κοινωνικὴ τάξη καὶ οὔτε ἔπαιξαν ποτὲ κανένα ρόλο οἰκονομικό ἤ πολιτικὸ μέσα στὴν τουρκική αὐτοκρατορία, γιὰ νὰ μποροῦμε νὰ μιλοῦμε γιὰ ταξικό τους ἀγῶνα.

Ἰων Δραγούμης: Τίποτα δὲν εἶναι ἀδύνατο...

Τίποτε δὲν εἶναι ἀδύνατο. Τὰ δυνατὰ ἀπὸ τὰ ἀδύνατα τὰ ξεχωρίζει μία ψιλὴ ψιλὴ γραμμή. Μὰ εἴμαστε τόσο κολλημένοι κάτω στὰ εὔκολα, τόσο μουδιασμένοι ποὺ δὲν μποροῦμε νὰ πηδήξουμε ἀπὸ πάνω ἀπὸ τὴν ψιλὴ γραμμή.  

 

ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ, «ΜΑΡΤΥΡΩΝ ΚΑΙ ΗΡΩΩΝ ΑΙΜΑ»

*******

Ἡ δράση τῶν Σωμάτων Τόμπρα - Πλατανιᾶ (1907) στὴ Μακεδονία

Ὁλόσωμη φωτογραφία τοῦ ἐνόπλου Γεωργίου Τόμπρα ἀπὸ Κυδωνίες Μικρᾶς Ἀσίας.

Στὸν ὧμο του ἔχει κρεμάσει ἀραβίδα Μάουζερ Μ 1902. Στὴ μέση φέρει τὰ φυσίγγιά του.

     Τὴν ἄνοιξη τοῦ 1907 μπῆκε στὴν Μακεδονία τὸ σῶμα τοῦ ἀνθυπολοχαγοῦ - φαρμακοποιοῦ Γεωργίου Τόμπρα ἤ καπετὰν Ρουπακιᾶ μαζὶ μὲ ἄλλα δύο καινούργια σώματα, τοῦ Παπαβιέρου καὶ τοῦ Θειάφη. Τὸ σῶμα τοῦ Τόμπρα ἀνέλαβε τὴν εὐθύνη τῆς περιοχῆς Καστανοχωρίων, ὅπου ἀπὸ τὰ μέσα Ἀπριλίου ἄρχισε ἀμέσως τὴν δράση του. 

Ἡ δύναμη τοῦ σώματος ἀνήρχετο σὲ 40 ἄνδρες, μεταξὺ δὲ τῶν ὁπλαρχηγῶν του ἦσαν ὁ καπετὰν Στέφος Γρηγορίου καὶ ὁ Ἰωάννης Σιδέρης. Ὁ Τόμπρας εἶχε μετάσχει τοῦ ἀγῶνος καὶ κατὰ τὰ προηγούμενα ἔτη, ἀρχικὰ ὡς ὑπαρχηγὸς στὸ σῶμα τοῦ καπετὰν Καβοντόρου στὸ Βάλτο τῶν Γιαννιτςῶν, καὶ ἀργότερα ὡς ὑπαρχηγὸς τοῦ Κατεχάκη στὴν περιοχὴ Βερμίου. Ἐπίσης εἶχε ὑπηρετήσει ἐπὶ ἕνα διάστημα καὶ στὴν Ἐλασσόνα ὡς γραμματεὺς τοῦ ἐκεῖ κέντρου τοῦ Ἑλληνικοῦ Κομιτάτου.

Τέλλος Ἄγρας (Σαράντος Ἀγαπηνός)

    Σαράντος Ἀγαπηνὸς τοῦ Ἀνδρέου, ἦταν τὸ πραγματικὸ ὂνομα τοῦ Μακεδονομάχου καὶ ἀνθυπολοχαγοῦ τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ Τέλλου Ἄγρα. Καταγόταν ἀπὸ τοὺς Γαργαλιάνοuς τῆς Πελοποννήσου καὶ γεννήθηκε τὸ 1880 στὸ Ναύπλιο καὶ μεγάλωσε σὲ οἰκογένεια, ἡ ὁποία εἶχε προσφέρει στὸ Ἔθνος πολλοὺς ἀγωνιστές τοῦ 1821.

    Ὁ Ἀγαπηνὸς ἀκολουθώντας τὰ νάματα τῆς οἰκογένειάς του εἰσήλθε στὴ Στρατιωτικὴ σχολή τῶν Εὐελπίδων καὶ στὴ συνέχεια πῆρε τὴν ἀπόφαση νὰ ἀμυνθῇ γιὰ τὰ δίκαια τῶν Ἑλλήνων τῆς Μακεδονίας. Λίγους μῆνες μετὰ τὴν ἀποφοίτησή του ἀπὸ τὴ σχολὴ Εὐελπίδων ζήτησε ἀπὸ τὸν τότε Διάδοχο Κωνσταντῖνο νὰ μετατεθῇ στὰ σύνορα. Ἔκπληκτος ὁ Διάδοχος τὸν μετέθεσε τὸν Φεβρουάριο τοῦ 1902 στὸν ἀκριτικὸ τότε Τύρναβο, ὅπου ἔγινε ἥρωας πολλῶν ἐπεισοδίων μὲ τοὺς Τούρκους. 

Καὶ τὰ τραγούδια λόγια εἶναι, τὰ λὲν' οἱ πικραμένοι…

Ὄλυμπος 1900, ἀπὸ τὸ ἀρχεῖο τοῦ LIFE, © Time Inc

«

«Μὴ μὲ μαλλώνεις Κίσσαβε, κονιαροπατημένε·

ἐγώ ‘μαι ὁ γέρο – Ἔλυμπος στὸν κόσμο ξακουσμένος…» 1*

     Στὸ περίφημο Κλέφτικο τραγοῦδι, ποῦ μαλλώνει ὁ Ὄλυμπος μὲ τὸν Κίσσαβο, καυχιέται ὁ Ὄλυμπος γιὰ τὶς καινούργιες δόξες του, τὶς Κλέφτικες, καὶ καταφρονεῖ τὸν Κίσσαβο τὸν κονιαροπατημένο· δὲν βλέπουμε ὅμως τοῦ Κισσάβου τὴν κατηγορία, καὶ μοναχὰ τοῦ Ὀλύμπου τὴν ἀπολογία μᾶς παραδίνει.  Δὲν ἔχουμε λοιπὸν ἕνα συνέρισμα μὲ ἴσα τὰ ὅπλα, γιὰ τὸ ποιό βουνὸ ἔχει τὴν πιὸ μεγάλη δόξα γιὰ τὶς Κλεφτουριές. Ὁ καυγᾶς ποὺ περιγράφει ὁ ποιητὴς εἶναι καὶ καυγᾶς παραστατικὸς ἑνὸς φυσικοῦ φαινομένου, μία μυθοπλαστικὴ προσωποποιΐα, σὰν τὶς ἀνάλογες ἀρχαῖες ἑλληνικές. Ὁ ποιητὴς ἐξηγάει τῆς φύσης τὸ φαινόμενο μὲ νοῦ ποιητικό. Τέτοια τραγούδια ἔχει πολλὰ ἡ δημοτική μας ποίηση.

Ἐλπὶς Καλογεροπούλου, ἡ Speranza Calo τῶν Παρισίων...

Ἡ Ἐλπὶς Καλογεροπούλου γεννήθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη, στὶς 17 Μαΐου 1885 ὅπου καὶ πέρασε τὴν παιδική της ἡλικία. Ὡς κόρη ζωγράφου, ὁ ὁποῖος διακρίθηκε στὶς προσωπογραφίες καὶ στὶς ἁγιογραφίες, ἡ Ἐλπὶς εἶχε μεγάλη καλλιτεχνικὴ εὐαισθησία ποὺ τὴν ἄφησε νὰ ἐκδηλωθῇ μὲ τὴν ὑπέροχη φωνή της ποὺ ἐκτεινόταν μεταξὺ κοντράλτο καὶ ὑψιφώνου (μεσόφωνος ἢ mezzo-soprano). Ὑπῆρξε μαθήτρια καθηγητῶν τῆς Μεγάλης Σχολῆς τοῦ Γένους καὶ ἡ φωνή της τράβηξε τὴν προσοχὴ τοῦ μουσικοδιδασκάλου Παχτίκου. 

Μεσολόγγι. Μιὰ φούχτα χῶμα νὰ κρατῷ καὶ νὰ σωθῷ μ᾿ ἐκεῖνο…

«Μιὰ φούχτα χῶμα νὰ κρατῷ καὶ νὰ σωθῷ μ᾿ ἐκεῖνο…»

Ἐλεύθεροι Πολιορκημένοι, Σολωμός Διονύσιος, ΣΧΕΔΙΑΣΜΑ Β’, ΧΙΙΙ,6

***

     Ποιός εἶναι ἰκανὸς νὰ περιγράψῃ τὶς στιγμὲς ἐκεῖνες τοῦ σπαρακτικοῦ μεσονύκτιου ἀποχαιρετισμοῦ, ὅταν οἱ Μεσολογγίτες καὶ οἱ Μεσολογγίτισσες χωρίσθηκαν ἀπὸ τοὺς ἀγαπημένους καὶ τοὺς ἀσθενεῖς, ἔδωσαν τὸν τελευταῖον ἀσπασμόν καὶ κατευθύνθηκαν πρὸς τὰ τέσσερα ξύλινα γεφύρια· τὰ γυναικόπαιδα χωριστὰ πρὸς τὸ τελευταῖο πρὸς τὴν θάλασσα γεφύρι ὡς «ἀπέχον περισσότερον τῶν προμαχώνων» τοῦ ἐχθροῦ; Ἀλλὰ οἱ περισσότερες γυναῖκες φοροῦσαν φουστανέλλα καὶ ἦταν ζωσμένες τὴν σπάθη, ἔτοιμες πρὸς τὴν ἔσχατη πάλη· καὶ τὰ παιδιὰ ἐκεῖνα, τὰ παιδιὰ ἔπαιρναν μαχαίρια καὶ πιστόλια μακρύτερα τῶν χεριῶν τους… 

Τὰ κλειδιὰ τοῦ Μεσολογγίου κρέμονται στὰ κανόνια του…

 

      «Ἐγὼ θ΄ἀποθάνω ἐδῶ!» πρόφερε ὁ Μαυροκορδάτος 

     «Καὶ ἐγὼ!» ἀνεφώνησε ὁ Μπότσαρης, καὶ τὰ λόγια αὐτὰ λέει ὁ Τρικούπης «χρησίμευσαν ὡς θεμέλιος λίθος τῆς ἐν Μεσολογγίῳ ἐγκαρτερήσεως». 

     Πράγματι, ἡ ἀπόφαση τοῦ Μαυροκορδάτου καὶ τοῦ Μάρκου Μπότσαρη νὰ μείνουν καὶ νὰ ὑπερασπίσουν τὸ Μεσολόγγι, εἶναι ἡ ἀρχὴ τῶν γενναίων πράξεων. Ἡ πόλη ὀχυρώνεται καὶ, κάτω ἀπὸ τὴν διοίκηση τοῦ Μαυροκορδάτου, τὰ Σουλιωτικὰ παραγγέλματα τῶν Τζαβελλαίων καὶ τῶν Μποτσαραίων, καὶ μὲ ἀνεξάντλητη τὴ συνδρομὴ τῶν ἐντόπιων Μεσολογγιτῶν, ἀμύνεται ἡρωϊκῶς κατὰ τῶν τριῶν πασάδων ποὺ τὴν πολιορκοῦν ἀπὸ ξηρᾶς καὶ ἀπὸ θαλάσσης. Ἀλλὰ ἡ τύχη τοῦ Μεσολογγίου δὲν ἀφήνει ἀδιάφορους τοὺς ἄλλους Ἕλληνες. Τὸ ἕνα μετὰ τὸ ἄλλο φτάνουν στρατεύματα ἀπὸ τὴ Ρούμελη καὶ τὸ Μωριᾶ. Καὶ ὅταν συγκεντρώθηκαν ἐκεῖ ὁ Μακρῆς καὶ ὁ Τσόγκας, ὁ Ζαΐμης καὶ ὁ Δεληγιάννης, ὁ Νικηταρᾶς καὶ ὁ Πετρόμπεης, ἡ φρουρὰ τοῦ Μεσολογγίου ἔστειλε στὸν Ὀμὲρ Βρυώνη ποὺ ζητοῦσε τὴν παράδοση τῆς πόλεως τὴν περήφανη ἐκείνη ἀπάντηση τοῦ Λεωνίδα, ἐπαναλαμβανόμενη ὕστερα ἀπὸ 23 αἰῶνες ἀπὸ τὸ στόμα τοῦ Μπότσαρη: «Ἂν θέλεις τὸ Μεσολόγγι, ἔλα νὰ τὸ πάρῃς»! 

Ἡ ὀχύρωση τῶν Βορείων Συνόρων 1936-1940...

 

 

Ἑλληνικὰ χέρια, ἑλληνικὰ λεφτὰ κι ἑλληνικὴ τεχνογνωσία 

κατασκεύασαν ἕνα μέγιστο τεχνικὸ ἔργο 

Τοῦ Θ. Π. ΤΑΣΙΟΥ*
 

    1. Τώρα ποὺ προωθοῦνται (ἢ συνωθοῦνται) τὰ Μεγάλα Τεχνικὰ Ἔργα. Τώρα ποὺ τὰ ἒργα Πολιτικοῦ Μηχανικοῦ (μαζὺ μὲ τὰ οἰκοδομικά) ἀναγνωρίσθηκαν ὡς ἡ μεγαλύτερη Βιομηχανία τῆς Χώρας. Τώρα ποὺ ὁ ἐθνικός κομφουζιονισμός ἀμβλύνεται καὶ ἐπιτρέπει τὴν ὑπέρβαση τῆς φαρισαϊκῆς ἐξίσωσης «ἐργολάβος ἲσον ἀπατεῶν». Τώρα εἶναι (ἐπιτέλους) καιρὸς ν' ἀναμνησθοῦμε ὅτι ἑλληνικὰ χέρια, ἑλληνικὰ λεφτά, ἑλληνικὴ διευθυντικὴ ὀργάνωση κι ἑλληνικὴ τεχνογνωσία, κατασκεύασαν ἕνα μέγιστο τεχνικὸ ἔργο: Τὴν ὀχύρωση τῶν Βορείων Συνόρων τῆς Χώρας, κατασκευασμένη ἀπ' τὸν Ἑλληνικό Στρατὸ κι ἀπ' τοὺς Ἕλληνες Μηχανικούς.

     Στὴ συνοριακὴ γραμμὴ Ἑλλάδας - Βουλγαρίας, κατασκευάσθηκαν 21 Ὀχυρά (μεταξὺ τῶν ὁποίων ἡ Παπαδοπούλα, τὸ Ἰστίμπεη, τὸ Ἀρπαλούκι, τὸ Ροῦπελ, τὸ Περιθώρι, τὸ Πυραμιδοειδές κ.ἄ.). Τὸ καθένα τους ἦταν ἕνα περίκλειστο ἔργο ἰκανὸ νὰ ἀμυνθῇ πρὸς κάθε κατεύθυνση, μὲ ἐπιφανειακὰ ἔργα βολῆς (πυροβόλων, ὅλμων, βομβιδοβόλων, πολυβόλων κλπ.) καὶ μὲ ποικίλα ἄλλα ὑπόγεια ἔργα ἐγκαταστάσεων ὑποστήριξης (διοικητήριο, θάλαμοι, διαβιβάσεις, μαγειρεῖα, ἀποθῆκες κάθε εἴδους, δεξαμενές, νοσοκομεῖο, συστήματα ἀερισμοῦ καὶ φωτισμοῦ, ἀποχετεύσεις κλπ.). Ἀνάμεσα σὲ κάθε Ὀχυρὸ πρὸς τὰ γειτονικά του καὶ πρὸς τὴ μεθόριο, εἶχαν κατασκευασθῇ ἔργα ἐκστρατείας καὶ θέσεις μάχης γιὰ τὴν ἐπιβράδυνση τοῦ ἐχθροῦ, μαζὺ μὲ ἰσχυρὰ ἀντιαρματικὰ κωλύματα, ὁδικό δίκτυο κλπ.

Ὕψωμα Ἑλλάδα...

Γράφει ὁ simple man

    Πάλι θα χάσουμε. Το προαίσθημα της ήττας είναι το πρώτο που έρχεται πριν η ίδια η ήττα μπει θριαμβεύτρια στην αλωμένη πόλη. Δεν έχει σημασία που δεν κουβαλήσαμε όπλο και δεν ακούσαμε ήχο σφαίρας να περνάει δίπλα από το κεφάλι μας, εμείς πολεμήσαμε.

Δεν έχει καμία σημασία που δεν θα γραφούν ένδοξες ιστορίες για μας τους Έλληνες της πρώτης και δεύτερης 10ετίας του 21ου αιώνα. Δεν έχει σημασία που δεν έχουμε εμφανή ίχνη καταπόνησης στο κορμί μας, ούτε που δεν τραγουδούμε θούριους όλοι μαζί πριν την κάθε μάχη, εμείς πολεμήσαμε.

Ερευνώντας τον ποντιακό χορό...

Η πρώτη αναφορά στους ποντιακούς χορούς γίνεται από τον Ξενοφώντα στην «Κάθοδο των Μυρίων» (5ος αι. π.Χ.), όπου περιγράφεται ο χορός των μαχαιριών...

Του ΝΙΚΟΥ ΖΟΥΡΝΑΤΖΙΔΗ *

 

     Ο πολιτισμός στον οποίο εντάσσεται και ο χορός δεν είναι μια στατική έννοια. Είναι το σύνολο του τρόπου ζωής ενός λαού. Οσον αφορά το λαϊκό χορό, θα μπορούσαμε να τον χαρακτηρίσουμε επικοινωνιακό κώδικα που όχι απλά ψυχαγωγεί, αλλά επιπλέον συνέχει τα μέλη της κοινότητας και μεταφερόμενος από γενιά σε γενιά λαμβάνει παραδοσιακό χαρακτήρα. 

Μελετώντας κανείς τις προσπάθειες των ανθρώπων να ορίσουν την έννοια του χορού, συνειδητοποιεί ότι είναι τόσο μεγάλη η γοητεία που ασκεί το χορευτικό φαινόμενο στους λαούς ώστε θα μπορούσε να γραφτεί ολόκληρο βιβλίο γύρω από τον ορισμό και την επεξήγηση αυτού του τόσο σπουδαίου πολιτιστικού προϊόντος.

Μυστική σύσκεψη Μακεδόνων Ὁπλαρχηγῶν στή μονή Ἁγίου Διονυσίου Ὀλύμπου (3 Νοεμβρίου 1827)

  

   Ἡ καταστολή τῆς ἀτυχοῦς ἐπαναστάσεως τῶν Ἑλλήνων πού ἔλαβε χώρα τόν Ἀπρίλιο – Μάιο τοῦ 1822, στή Νάουσα καί στήν περιοχή Ὀλύμπου - Πιερίων, ἀνάγκασε πολλούς Μακεδόνες ἀγωνιστές μαζί μέ τίς οἰκογένειές τους, νά καταφύγουν στό Νότο καί ἀρκετοί ἀπό αὐτούς ἐγκαταστάθηκαν στίς Βόρειες Σποράδες.

Ἀπό τότε, ἐκτός ἀπό λίγες μικροσυμπλοκές καί μερικές πειρατικές ἐπιδρομές, δέν μνημονεύονται ἀξιόλογα ἐπαναστατικά κινήματα. Ἡ Μακεδονία παρέμενε φαινομενικά ἥσυχη καί αὐτό ἀκριβῶς ἔκανε τούς ἀντιπροσώπους τῶν Δυνάμεων πού συζητοῦσαν γιά τόν καθορισμό τῶν συνόρων τοῦ Ἑλληνικοῦ Κράτους, νά μήν συμπεριλάβουν στίς συζητήσεις τους, τήν Μακεδονία.

Ἀπό τίς ψυχές ὅμως τῶν Μακεδόνων δέν εἶχε ἐξαλειφθεῖ ἡ ἐπαναστατική φλόγα καί ὁ πόθος γιά τήν ἐλευθερία. Οἱ Μακεδόνες ἀγωνιστές πού εἶχαν καταφύγει στό Νότο εἶχαν πάντοτε στραμμένα τά βλέμματά τους πρός τήν πατρίδα τους, ἐνῶ πρόκριτοι, ἱερωμένοι καί λαϊκοί πού εἶχαν μείνει στόν τόπο τους, περίμεναν τήν κατάλληλη στιγμή γιά νά ξεσηκώσουν τούς Ἕλληνες ἐναντίον τῶν Τούρκων.