Πρωτοσέλισα ἐφημερίδων
Ὁ Ἐμμανουέλε Γκράτσι, πρέσβυς τῆς Ἰταλίας στὴν χώρα μας τὸ 1940, περιγράφει τὰ γεγονότα στὸ βιβλίο του, ποὺ τὸ ὀνομάζει μὲ μία πρωτοφανή ὀξυδέρκεια γιὰ τὸ μέλλον τοῦ καθεστῶτος Μουσολίνι: «Ἡ αρχὴ τοῦ τέλους - ἡ ἐπιχείρησις κατὰ τῆς Ἑλλάδος»:
«Ἡ ὥρα εἶχε ἤδη φθάσει τρεῖς (3). Ἐπιτέλους τὸ κουδούνισμα ξύπνησε τὸν ἴδιο τὸν Μεταξᾶ, ποὺ ἔκαμε τὴν ἐμφάνισὴ του σὲ μιὰ μικρὴ πλαϊνὴ πόρτα καὶ ἀναγνωρίζοντάς με, μὲ ἄφησε νὰ περάσω. … Μοῦ ἔσφιξε τὸ χέρι καὶ μὲ ἒβαλε νὰ καθίσῳ σὲ ἕνα μικρὸ φτωχικὸ σαλόνι τοῦ σπιτιοῦ. Μόλις καθίσαμε, καὶ ἐπειδὴ ἡ ὥρα ἦταν λίγα λεπτὰ μετὰ τὶς 3, τοῦ εἶπα ἀμέσως ὅτι ἡ Κυβέρνησὴ μου, μοῦ εἶχε ἀναθέσει νὰ τοῦ ἐγχειρίσω προσωπικὰ ἕνα κείμενο, ποὺ δὲν ἦτο τίποτε ἄλλο, παρὰ τὸ τελεσίγραφον τῆς Ἰταλίας πρὸς τὴν Ἑλλάδα, μὲ τὸ ὁποῖον ἡ Ἰταλικὴ Κυβέρνηση ἀπαιτοῦσε τὴν ἐλεύθερη διέλευση τῶν στρατευμάτων της στὸν Ἑλληνικὸ χῶρο, ἀπὸ τὶς 6 πρωϊνῆς.......
Ὁ Μεταξᾶς ἄρχισε νὰ τὸ διαβάζῃ. Μέσα ἀπὸ τὰ γυαλιά του, ἔβλεπα τὰ μάτια του νὰ βουρκώνουν. Ὅταν τελείωσε τὴν ἀνάγνωση μὲ κοίταξε κατὰ πρόσωπο, καὶ μὲ φωνὴ λυπημένη ἀλλὰ σταθερὴ μοῦ εἶπε:
-Μεταξᾶς: Λοιπὸν ἔχουμε πόλεμο.
-Γκράτσι: Ὄχι ἀπαραίτητα Ἐξοχώτατε. Ἡ ἰταλικὴ κυβέρνηση ἐλπίζει ὅτι θὰ δεχθεῖτε τὴν ἀξιωσίν της καὶ θ'ἀφησετε τὰ ἰταλικὰ στρατεύματα νὰ διέλθουν διὰ νὰ καταλάβουν τὰ στρατηγικὰ σημεῖα τῆς χώρας.
-Μεταξᾶς: Καὶ ποιά εἶναι τὰ στρατηγικὰ αὐτὰ σημεῖα, περὶ τῶν ὀποίων ὁμιλεῖ ἡ διακοίνωσις;
-Γκράτσι: Δὲν εἶμαι εἰς θέσιν νὰ σᾶς εἰπῶ, Ἐξοχώτατε. Ἡ Κυβέρνησίς μου δὲν μὲ ἐνημέρωσε... Γνωρίζω μόνον ὃτι τὸ τελεσίγραφο ἐκπνέει εἰς τὰς 6 τὸ πρωί.
-Μεταξᾶς: Ἐν τοιαύτη περιπτώσει ἡ διακοίνωσις αὐτὴ ἀποτελεῖ κήρυξιν πολὲμου τῆς Ἰταλίας ἐναντίον τῆς Ἑλλάδος.
-Γκράτσι: Ὄχι, Ἐξοχώτατε. Εἶναι τελεσίγραφον.
-Μεταξᾶς: Ἰσοδύναμον πρὸς κήρυξιν πολέμου.
-Γκράτσι: Ἀσφαλῶς ὄχι, διότι πιστεύω ὄτι θὰ παράσχετε τὰς διευκολύνσεις, τὰς ὀποίας ζητεῖ ἡ κυβέρνησίς μου.
-Μεταξᾶς: ΟΧΙ! Οὕτε λόγος δύναται νὰ γίνῃ περὶ ἐλευθέρας διελεύσεως. Ἀκόμη ὅμως καὶ ἄν ὑπετίθετο ὅτι θὰ ἔδιδα μία τοιαύτην διαταγὴν (τὴν ὀποίαν δὲν εἶμαι διατεθειμένος νὰ δώσω), εἶναι τώρα τρεῖς τὸ πρωί. Πρέπει νὰ ἐτοιμασθῶ, νὰ κατεβῶ εἰς τάς Ἀθήνας, νὰ ξυπνήσω τὸν Βασιλέα, νὰ καλὲσω τὸν Ὑπουργὸν τῶν Στρατιωτικῶν καὶ τὸν ἀρχηγὸν τοῦ Γενικοῦ Ἐπιτελείου, νὰ θὲσω εἰς κίνησιν ὅλες τὶς στρατιωτικὲς τηλεγραφικὲς ὑπηρεσίες, ἔτσι ποὺ μία τέτοια ἀπόφασις νὰ γίνῃ γνωστὴ στὰ πλέον προκεχωρημένα τμήματα τῶν συνόρων. Ὅλα αὐτὰ εἶναι πρακτικῶς ἀδύνατα. Ἡ Ἰταλία, ἡ ὁποία δὲ μᾶς παρέχει κὰν τὴ δυνατότητα νὰ ἐκλέξωμε μεταξὺ πολέμου καὶ εἰρήνης, κηρύσσει οὐσιαστικῶς τὸν πόλεμον ἐναντίον τῆς Ἑλλάδος…
(μετὰ ἀπὸ μία σύντομη παύση).
-Μεταξᾶς: Πολὺ καλὰ λοιπόν, ἔχομεν πόλεμον.
Καὶ συνεχίζει ὁ Γκράτσι στὸ βιβλίο του:
«Μὲ συνόδευσε στὴν ἔξοδο ὑπηρεσίας ἀπὸ τὴν ὀποία εἶχα μπεῖ καὶ ὅταν ἤμασταν στὸ κατώφλι μοῦ εἶπε: "Vous etes le plus forts" (εἶσθε οἱ πιὸ ἰσχυροί).
Μὲ τὴν σειρά μου δὲν ἤξερα τὶ νὰ ἀπαντήσῳ στὰ λόγια αὐτὰ καὶ στὴν βαθιὰ λύπη ποὺ τὰ δονοῦσε. Νομίζω δὲν ὑπάρχει ἄνθρωπος στὸν κόσμο, ὁ ὁποῖος μία τουλάχιστο φορὰ στὴν ζωή του, νὰ μὴν αἰσθάνθηκε ἀπέχθεια γιὰ τὸ ἐπάγγελμά του. Ἄν στὴ μακρὰ σταδιοδρομία μου στὴν ὑπηρεσία τοῦ κράτους ὑπῆρξε ποτὲ μία στιγμὴ κατὰ τὴν ὀὁποία ἐμίσησα τὸ δικό μου, μιὰ στιγμὴ κατὰ τὴν ὁποίαν τὸ καθῆκον τοῦ ἀξιώματός μου μοῦ φάνηκε σταυρὸς καὶ ὄχι μόνο θλιβερός, ἀλλὰ καὶ ταπεινωτικός, ἡ στιγμὴ αὐτή ἦταν ὅταν ἄκουσα ἐκεῖνα τὰ ἀποκαρδιωμένα λόγια ποὺ πρόφερε ὁ πρεσβευτὴς ἐκεῖνος, ποὺ εἶχε καταναλώσει ὁλόκληρη τὴ ζωή του ἀγωνιζόμενος καὶ ὑποφέροντας γιὰ τὴν χώρα του καὶ πού, καὶ κατὰ τὴν ὑπέρτατη ἐκείνη στιγμή, προτιμοῦσε νὰ διαλέξῃ γιὰ τὴν πατρίδα του τὸ δρόμο τῆς θυσίας καὶ ὄχι τὸ δρόμο τῆς ἀτιμώσεως. Ὑποκλίθηκα μπροστά του μὲ τὸν βαθύτερο σεβασμὸ καὶ βγῆκα ἀπὸ τὸ σπίτι του».
Ἡμερήσια Διαταγὴ 8ης μεραρχίας στὶς 28-10-1940
Ὁ Μεταξᾶς στὸ προσωπικό του ἡμερολόγιο μὲ μεγάλην συντομίαν, περιγράφει ὡς ἐξής τὴν συνάντησίν του αὐτήν μὲ τὸν πρέσβυ τῆς Ἰταλίας Ἐμμανουέλε Γκράτσι τὴν νύχτα τῆς 28/10/1940.
28 Ὀκτωβρίου, Δευτέρα
«Νύχτα στὶς 3 μὲ ξυπνοῦν. Ἔρχεται ὁ Γκράτσι - Πόλεμος – Ζητῶ Νικολούδη Μαυρουδῆ - Ἀναφέρω Βασιλέα – Καλῶ Πάλαιρετ καὶ ζητῶ βοήθειαν Ἀγγλίας - Κατεβαίνω στὶς 5 - Ὑπουργικόν Συμβούλιον - Ὅλοι πιστοὶ καὶ Μαυρουδῆς - Ὅλοι πλήν Κύρου – Βασιλεῦς περιφορὰ μαζί του – Φανατισμὸς τοῦ λαοῦ ἀφάνταστος - Μάχαι στὰ σύνορα Ἠπείρου - Βομβαρδισμοί – Σειρῆνες - Ἀρχίζουμε καὶ τακτοποιούμεθα - Ὁ Θεὸς βοηθός !!!»
Οἱ πρωταγωνιστές, ἐχθροὶ καὶ σύμμαχοι εὐθαρσῶς δήλωσαν:
• «Ἀδυνατῶ νὰ δώσῳ τὸ δέον εὒρος τῆς εὐγνωμοσύνης ποὺ αἰσθάνομαι γιὰ τὴν ἡρωικὴ ἀντίσταση τοῦ Λαοῦ καὶ τῶν ἠγετών τῆς Ἑλλάδος» Κάρολος ντὲ Γκῶλ
• «Λυποῦμαι διότι γηράσκω καὶ δὲν θὰ ζήσῳ ἐπὶ μακρὸν διὰ νὰ εὐγνωμονῶ τὸν Ἑλληνικὸν Λαὸν, τοῦ ὀποίου ἡ ἀντίστασις ἔκρινε τὸν 2ον Παγκόσμιον Πόλεμον». Στάλιν
• «Ὁ πόλεμος μὲ τὴν Ἑλλάδα ἀπέδειξε ὅτι τίποτε δὲν εἶναι ἀκλόνητο εἰς τὰ στρατιωτικὰ πράγματα καὶ ὅτι πάντοτε μᾶς περιμένουν ἐκπλήξεις» Μπενίτο Μουσολίνι
• «Χάριν τῆς ἱστορικής ἀληθείας ὀφείλω νὰ διαπιστώσῳ ὅτι μόνον οἱ Ἕλληνες, ἐξ' ὅλων τῶν ἀντιπάλων οἱ ὀποῖοι μὲ ἀντιμετώπισαν, πολέμησαν μὲ παράτολμο θάρρος καὶ ὕψιστη περιφρόνηση πρὸς τὸν θάνατον…» Αδόλφος Χίτλερ
• «Ἡ λέξη ἡρωισμὸς φοβᾶμαι ὅτι δὲν ἀποδίδει τὸ ἐλάχιστο ἐκείνων τῶν πράξεων αὐτοθυσίας τῶν Ἑλλήνων, ποὺ ἦταν καθοριστικὸς παράγων τῆς νικηφόρου ἐκβάσεως τοῦ κοινοῦ ἀγῶνα τῶν ἐθνῶν, κατὰ τὸν Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, διὰ τὴν ἀνθρώπινη ἐλευθερία καὶ ἀξιοπρέπεια….. Μέχρι τώρα λέγαμε ὅτι οἱ Ἕλληνες πολεμοῦν σὰν ἥρωες. Τώρα θὰ λέμε: Οἱ ἥρωες πολεμοῦν σὰν Ἕλληνες.» Τσόρτσιλ
• «Ὁ μεγαλοπρεπής άγῶν τῆς Ἑλλάδος, ὑπῆρξε ἡ πρώτη μεγάλη καμπὴ τοῦ Β' Παγκοσμίου Πολέμου.» Γεώργιος ΣΤ' Βασιλεῦς τῆς Μεγάλης Βρετανίας
• «Εἰς τὴν Ἑλλάδα παρασχέθηκε τὴν 28ην Ὀκτωβρίου 1940 χρόνος τριῶν ὡρῶν διὰ ν' ἀποφασίσῃ πόλεμο ἢ εἰρήνη, ἀλλὰ καὶ τριῶν ἡμερῶν ἢ τριῶν ἑβδομάδων ἢ καὶ τριῶν ἑτῶν προθεσμία νὰ παρείχετο, ἡ ἀπάντησις θὰ ἦταν ἡ ἴδια… Οἱ Ἕλληνες δίδαξαν διὰ μέσου τῶν αἰώνων τὴν ἀξιοπρέπεια. Ὅταν ὅλος ὁ κόσμος εἶχε χάσει κάθε ἐλπίδα, ὁ Ἑλληνικὸς λαὸς τόλμησε νὰ ἀμφισβητήσῃ τὸ ἀήττητο τοῦ τέρατος ἀντιτάσσοντας τὸ ὑπερήφανο πνεῦμα τῆς ἐλευθερίας.» Φραγκλῖνος Ροῦσβελτ.
Ὁ Ἰωάννης Μεταξᾶς στὸ γραφεῖο του. Ἡ ἐπιτελική του ἰδιοφυΐα εἶχε συμβάλλει στὸ νὰ ὀργανωθῇ τέλεια τόσο ἡ ἑλληνικὴ ἄμυνα ὅσο καὶ ἡ ἐπιστράτευση. Αὐτὸς εἶναι ὁ λόγος ποὺ πρὶν περάσουν 15 ἡμέρες οἱ αἰφνιδιαστικὰ ἐπιτιθέντες Ἰταλοὶ ἀμυνόντουσαν ἀπελπισμένα ἐντὸς τοὺ ἀλβανικοῦ ἐδάφους!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου