Πλοῖο τύπου Πολάκας
Ὁ Νικόλαος Κεφαλᾶς (1763/70 – 1850) γεννήθηκε καὶ μεγάλωσε στὴν Ζάκυνθο ὅπου καὶ διδάχθηκε τὰ πρῶτα γράμματα κοντὰ στὸν Ἀντώνιο Μαρτελάο καὶ τὸν δυτικὸ ἱερωμένο Νικολὸ Ρενῶ. Ἀπὸ μικρὴ ἡλικία θὰ στραφῇ στὴ θάλασσα καὶ τὸ ἐμπόριο, ἀρχικὰ ὡς ναύτης καὶ ἀργότερα ὡς καπετάνιος σὲ δικὸ του πλοῖο, πραγματοποιῶντας ἀρκετὰ ταξίδια στὴ Μεσόγειο θάλασσα.
Στὰ 1809/10 θὰ βρεθῇ στοὺς Παξοῦς –ποὺ τότε βρίσκονταν ὑπὸ γαλλικὴ κατοχή- σὲ μία προσπάθεια ἐκδίωξης ἀπὸ τὸ νησὶ τῆς γαλλικῆς φρουρᾶς. Ἔχοντας παρουσιαστεῖ ὡς ἀπεσταλμένος τοῦ Ἄγγλου ἀρχιστράτηγου Ὄσβαλντ καὶ μὲ τὴν συνεργασία τῶν τοπικῶν ἀρχόντων θὰ καταφέρῃ νὰ διώξῃ τὴ γαλλικὴ φρουρὰ καὶ νὰ ὑψώσῃ τὴν ἀγγλικὴ σημαία στὴν περιοχή.
Γνωρίζοντας ὅτι σύντομα οἱ Γάλλοι θὰ ἀποστείλουν στρατιωτικὸ ἀπόσπασμα καὶ θὰ προσπαθήσουν νὰ καταλάβουν ἐκ νέου τοὺς Παξούς, φεύγει γιὰ τὴ Ζάκυνθο. Στὸ μεταξύ, ὅμως, ἔχει καρπωθεῖ τὰ χρήματα τοὺ δημοσίου ταμείου δίνοντας τὴν ὑπόσχεση ὅτι θὰ περιέπλεε γύρω ἀπὸ τὸ νησὶ γιὰ προστασία…
Τὴν ἴδια περίοδο προβαίνει σὲ ἐξορμήσεις στὸ Ἰόνιο μὲ στόχο γαλλικὰ πλοία• ὁ ἴδιος ἔχει προηγουμένως λάβει δίπλωμα καταδρομέα ἀπὸ τὴν ἀγγλικὴ διοίκηση τοῦ νησιοῦ του.
Ὡστόσο, λίγο ἀργότερα, οἱ καλὲς σχέσεις του μὲ τοὺς Ἄγγλους πρόκειται νὰ κλονιστοῦν καὶ ὁ Ν. Κεφαλᾶς φέρεται νὰ στρέφεται πρὸς τὴ γαλλικὴ πλευρά.
Στὰ 1812 θὰ κατηγορηθῇ γιὰ ναυταπάτη ὅταν -σύμφωνα μὲ ἰσχυρισμοὺς Ζακυνθινὼν ἐπιχειρηματιῶν- οἰκειοποιήθηκε ἐμπορεύματα, ποὺ τοῦ εἶχαν ἀναθέσει νὰ μεταφέρῃ μὲ τὸ πλοῖο του στὴν Κωνσταντινούπολη. Ἂν καὶ ὁ ἴδιος ἀρνήθηκε τὶς κατηγορίες τὸ δικαστήριο μὲ ἀπόφασή του τὸ Δεκέμβριο τοῦ 1815 τὸν ἔκρινε ἔνοχο, δήμευσε τὴν περιουσία του στὸ νησὶ καὶ τοῦ ἀπαγόρευσε τὴν ἐπιστροφὴ στὸ Ἰόνιο ἐφ’ ὅρου ζωῆς.
~~~
Στὸ «Ἡμερολόγιον Σκόκου», Τόμ. 33 (1918), διαβάζουμε γιὰ τὸν Ν. Κεφαλᾶ:
«Σπάταλος ὢν καὶ περιπεσὼν εἰς χρέη, στενοχωρούμενος δὲ ὑπὸ τῶν δανειστῶν του ἔφυγε λάθρα ἐκ Ζακύνθου τῷ 1812 μετά τῆς πολάκας του, ἥτις ἐξώκειλεν εἰς Καστελόρριζον. Ἐγκατελείψας τὸ πλοῖον, κατέφυγεν εἰς Κωνσταντινούπολιν, ὅπου διέτριψε μέχρι τέλους τοῦ 1815. Κατὰ τὸ 1816 κατασκευάσας ἐν Ρωσσίᾳ ὡραῖον βρίκιον ὅπερ ὠνόμασεν «Ὑπομονή», ἐξηκολούθησε τὰ χάριν ἐμπορίου ταξείδια του ἀνὰ τὴν Μαύρην Θάλασσαν καὶ τὴν Μεσόγειον, τολμήσας μάλιστα νὰ ἐπισκεφθῇ καὶ τὴν Ἀμερικήν, τόλμημα τότε ἀσύνεθες εἰς τοὺς ναυτιλλομένους Ἕλληνας.
Κάτοχος ὢν τῆς ναυτικῆς τέχνης καὶ εὐρωπαϊκῶν γλωσςῶν, συνέγραψε καὶ ἐξέδοτο ἐν Βιέννη τῷ 1817, χάριν τῶν ναυτιλλομένων Ἑλλήνων, τὴν «Θαλάσσιον Ὁδηγίαν», τὴν «Θαλάσσιον Νομοθεσίαν» καὶ τοὺς «Χάρτας τῆς Μαύρης καὶ Μεσογείου Θαλάσσης».
Τὸ 1818 ἐκδίδεται στὸ Παρίσι ὁ ναυτικός χάρτης τῆς Ἑλλάδος ἀπὸ τὸν Ζακυνθινὸ Νικόλαο Κεφαλᾶ, μὲ πρότυπο τοὺς ἀντίστοιχους ἀγγλικούς, γαλλικοὺς καὶ ἰσπανικοὺς χᾶρτες. «Nautical chart of the second part of the Mediterranean Sea...».
Γιὰ πλήρη εὐκρίνεια κατεβᾶστε τον σὲ μορφή pdf Ἀπὸ ἐδῶ!
Μετὰ ἀπὸ πολλὲς περιπέτειες καὶ ναυάγια διαφόρων ἐπιχειρήσεων, ἐγκατέλειψε τὴν Εὐρώπη καὶ πῆγε στὴν Ἀσία. Μὲ τὴν ἔκρηξη τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστασεως γιὰ νὰ φανῇ χρήσιμος στὴν πατρίδα, μετέβη στὴν Περσία ὅπου κατόρθωσε νὰ κερδίσῃ τὴν εὔνοια τοῦ Σάχη Φέτ- Ἀλῆ, και τὸν ἔπεισε νὰ ἐπισπεύσῃ τὸν πόλεμο κατὰ τῆς Τουρκίας. Καὶ ὅπως παρατηρεῖ ὁ Σάθας, ὁ ἀντιπερισπασμὸς ἐκεῖνος πολὺ συντέλεσε στὴν εὐόδωσιν τοῦ ἐθνικοῦ κινήματος.
Περιπλανήθηκε ὕστερα σὲ διάφορους τόπους καὶ στὴν πόλη Μπεναρές τῆς Ἰνδίας γνώρισε τὸν Δημήτριον Γαλανόν (Ὁ Δημήτριος Γαλανός ὁ 'Ἀθηναῖος' εἶναι πιθανῶς ὁ πρῶτος καὶ πλέον εὔγλωττος Ἕλληνας λόγιος τῶν νεότερων χρόνων. Πρόσφερε πολλὰ στὴ γνώση μας γιὰ τὶς φιλολογικές, φιλοσοφικὲς καὶ θρησκευτικὲς παραδόσεις τῆς Ἰνδίας).
Ὁ Κεφαλᾶς κέρδισε τὴν ἐμπιστοσύνη τοῦ Γαλανοῦ ποὺ τοῦ ἔδωσε χειρόγραφα τῶν μεταφράσεών του, γιὰ νὰ παραδοθοῦν στὶς ἑλληνικὲς ἀρχὲς τῆς Πελοποννήσου. Ὁ Κεφαλᾶς ὅμως παρέδωσε τὸ σανσκριτικὸ κείμενο στὴ Βιβλιοθήκη τοῦ Βατικανοῦ καὶ ἐπιχείρησε τὸ 1825 τὴν πρώτη του εὐρωπαϊκὴ μετάφραση, συνδυάζοντας τὴν ἑλληνικὴ μετάφραση μὲ μία δική του Ἰταλική μὲ τὸ ὄνομά του.
Στὴν εἰσαγωγὴ ὁ Kεφαλᾶς αὐτοπαρουσιάζεται ὡς γενναῖος ταξιδευτὴς ὁ ὁποῖος, στὰ μακρινά του ταξίδια, συναντήθηκε μὲ Μπραχμάνους, ἀπὸ τοὺς ὁποίους ἔλαβε σανσκριτικὰ κείμενα μεγάλης ἀξίας. Στὴ διαδικασία τῆς πλαστογραφίας δὲν ξεχνᾶ μάλιστα νὰ ἀναφέρῃ τὴ 'βοήθεια' ποὺ τοῦ παρεῖχε ὁ Γαλανός στὴν ὑποτιθέμενη μετάφραση ἑνὸς βιβλίου μὲ τίτλο Sommaria di sentenze morali del filosofo indiano Sanakea, ποὺ τοῦ τὸ ἔδωσε τάχα ὁ διάσημος Μπραχμάνος Γκατζανούνγκ.
«Ἀλλά γιὰ καλὴ μου τύχη συνάντησα τὸν Ἀθηναῖο φιλόσοφο Δημήτριο Γαλανό, ποὺ ζοῦσε στὴν Ἰνδία ἐπὶ 35 χρόνια. Γνώριζε πολὺ καλὰ τὶς ἐπιστῆμες καὶ τὴν ἰνδικὴ λογοτεχνία. ..[…]. Τοῦ ζήτησα νὰ μὲ βοηθήσῃ στὴ μετάφραση τοῦ ἔργου στὴ μητρική μας γλῶσσα καὶ ὡς καλὸς πατριώτης ἐκεῖνος (ὁ Γαλανός) συγκατατέθηκε, ἀφού ὁ Σανακία δὲν ἦταν ἀκόμη γνωστός σὲ ὁποιαδήποτε εὐρωπαϊκὴ γλῶσσα».
Ὁ Κεφαλᾶς ἔκδωσε ἕνα ἀκόμη βιβλίο γιὰ τὴν Ἰνδία μὲ τὸν τίτλο «Περιγραφή τῆς ἀρχαίας πόλης τοῦ Μπεναρές, τοῦ ἀρχαίου ἰνδικοῦ πολυθεϊσμοῦ, τῶν λατρειῶν καὰ τῶν ἐθίμων αὐτῶν τῶν λαῶν γραμμένο ἀπὸ τὸν καπετάνιο Νικολό Κεφαλᾶ, Ἕλληνα ἀπὸ τὴ Ζάκυνθο κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ ταξιδιοῦ του στὸ ἔτος 1824, ἒκδοση τοῦ ἰδίου καὶ εἰκονογραφημένο μὲ σχεδίασμα γεωγραφικοῦ χάρτη τῆς Ἰνδίας ἀπὸ τὸν ἲδιο».
Σὲ αὐτὸ τὸ βιβλίο ὁ συγγραφέας μιλᾶ καὶ πάλι εὐνοϊκὰ γιὰ τὸν Γαλανό:
«Στὴν ἔρευνα ποὺ ἔκανα στὸ Μπεναρὲς γιὰ τὴν ἰνδικὴ θρησκεία μὲ βοήθησε ὁ φιλόσοφος Δ. Γαλανός… Ἀξιοσέβαστος καὶ ἰκανὸς ἂνθρωπος, ὁ ὁποῖος, ἀκολουθῶντας τὰ βήματα τοῦ Πυθαγόρα καὶ τοῦ Πλάτωνα, μυήθηκε σὲ ὅλα τὰ ἰνδικὰ μυστήρια καὶ ὁ ὁποῖος μἰα μέρα θὰ πλουτίσῃ τὴν Εὐρώπη μὲ τὴ βαθιὰ γνώση καὶ τὶς ἀνακαλύψεις του».
Ἡ ἀπάτη τοῦ Κεφαλᾶ ποὺ ἔκανε τυχαῖα γνωστὸ τὸ σανσκριτικὸ κείμενο στὴν Εὐρώπη, ἀποκαλύφθηκε λίγα χρόνια ἀργότερα, ὅταν τὰ χειρόγραφα τοῦ Γαλανοῦ ἔφθασαν στὴν ἑλλάδα. Στὸ χειρόγραφο ἀρ. 1855, τῆς Ἐθνικῆς Βιβλιοθήκης τῆς Ἑλλάδος ὑπάρχει μία ἐπιστολὴ ποὺ ἀναφέρει τὰ ἐξῆς:
«Ὁ Δ. Γαλανός ὁ Ἀθηναῖος μέσω τοῦ ἀξιότιμου καπετάνιου Νικόλαου Κεφαλᾶ ἀποστέλλει τοῦτο τὸ πρωτότυπο σανσκριτικὸ κείμενο καὶ τὴ μετάφρασή του γιὰ νὰ παραδοθῇ στὶς ἑλληνικὲς ἀρχὲς τῆς Πελοποννήσου. Ἰνδία Δεκέμβριος 1823»…
Τὸ 1826 ὁ Κεφαλᾶς ἐπανῆλθε στὰ ἰνδικὰ παράλια καὶ ἐξόπλισε λάθρα ἰδιόκτητο πλοῖο μὲ τοὺς πλέον ριψοκίνδυνους πειρατές, εἰσῆλθε στὴν Ἐρυθρᾶν Θάλασσαν καὶ ἐξανάγκασε τὶς παράλιες πόλεις τῆς Ἀραβίας σὲ πληρωμὴ βαρύτατου φόρου ὑποταγῆς, καταβύθισε τὰ πλοῖα ποὺ τὸν καταδίωξαν καὶ ἀφήνοντας πίσω του τρόμο εἰσῆλθε στὸν Περσικό κόλπο καὶ κατετρόπωσε τὸν Χαλίφη τῆς Βαγδάτης.
Μεγάλη ἦταν ἡ ταραχὴ ποὺ ἐπικράτησε στὰ ἰνδικὰ πελάγη καὶ τὸ ὄνομα τοῦ Ἕλληνα καταδρομέα, ἀντήχησε μὲ θαυμασμὸ στὴν Εὐρώπη. Ἡ Ἀγγλία διέταξε τὰ ἐκεῖ πλοῖα νὰ τοῦ ἐπιτεθοῦν, ἀλλὰ ὁ Κεφαλᾶς τὰ ἀπέκρουσε ἡρωικὰ καὶ ἐξακολούθησε νὰ μαστίζῃ τὰ πελάγη καὶ νὰ φορολογῇ τὰ παράλια.
Οἱ ἐνέργειες αὐτὲς ποὺ δὲν ἔγιναν χάριν ἀρπαγῆς, πρόσφεραν πολύτιμη βοήθεια στὸν ἑλληνικὸ ἀγῶνα, γιατὶ ὁ στρατὸς (25.000 ἄνδρες) ποὺ θὰ ἔστελνε ὁ Μεχμέτ -Ἀλῆς ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο γιὰ ἐνίσχυση τοῦ Ἰμπραἠμ στὴν Πελοπόννησο, πῆγε νὰ φυλάῃ τὰ παράλια τῆς Ἀραβίας καὶ ὁ Χαλίφης τῆς Βαγδάτης ἔστειλε 14.000 Κούρδους νὰ φυλᾶνε τὴν ἀπειλούμενη ἀπὸ τὸν Κεφαλᾶ, Βασόρα…
Ὓστερα ὁ Κεφαλᾶς διέτρεξε ὃλη τὴν Εὐρώπη καὶ τὴν Ἀσία, διαπράξας πολλὰ ἀγύρτικα κατορθώματα. Τὸ 1843 βρίσκεται στὴ Μολδαυία, μετὰ πηγαίνει στὴν Κρήτη, μετὰ στὴν Ἰνδία, στὴν Παλαιστίνη καὶ στὴν Ναζαρέτ παθαίνει κάταγμα καὶ ἀναγκάζεται ἐν μέσῳ Συρίας νὰ μεταβῇ στὴν Κύπρο καὶ στὴν Σάμο. Κατόπιν πῆγε στὴν Κωνσταντινούπολη ὅπου δημοσίευσε τὰ «Συμβάντα» του. («Ἡμερολόγιον Σκόκου»)
Νὰ ἀναφέρουμε ἐπίσης ὅτι τὸ Νοέμβρη τοῦ 1830, ὁ Νικόλαος Κεφαλᾶς, ἐξέδωσε μία ἀνακοίνωση στὴν Κων/πολη ποὺ ἔλεγε πὼς πηγαίνοντας ὁ ἴδιος στὴ Μονὴ Βατοπεδίου, ἀνακάλυψε στὴν Βιβλιοθήκη ἕναν πάπυρο, πανάρχαιο, ὀγκώδη, ὁ ὁποῖος ἦταν ἡ Ἰλιάδα καὶ πάνω του ἦταν γραμμένα μὲ πανάρχαιους ἑλληνικούς χαρακτῆρες τὰ ἐξῆς:
«Ἰλιάς, τοῦ Θείου στιχουργοῦ Ὁμήρου, τοῦ γεννηθέντος εἰς Ἰθάκην
ὑπό τοῦ Φιλομένους καὶ Χρυσαΐδος ...»
Μετὰ ἀπὸ πολλὲς τυχοδιωκτικὲς περιπέτειες, ὁ Κεφαλᾶς ἐν βαθεῖ γῆρας καὶ μεγάλῃ φτώχια, πέθανε στὴν Θεσσαλονίκη, βάζοντας τέρμα στὸν πολυτάραχο βίο του, τὸ 1850.
Πηγές
- Ἡμερολόγιον Σκόκου, Τόμ. 33 (1918) Ἐδῶ!
- Πανδέκτης
- Κεφαλᾶδες-Οἲκος Κεφαλᾶ
- Digital Library for International Research
- ΠΙΝΑΚΙΔΕΣ ΑΠΟ ΚΕΡΙ
-lib.uoa.gr/hellinomnimon
- Ἡ εἰκόνα μὲ τὴν Πολάκα εἶναι ἀπὸ Ἐδῶ!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου