Σάββατο 15 Οκτωβρίου 2011

Jus Primae Noctis ἢ Tὸ Δικαίωμα τῆς Πρώτης Νύχτας





   Ἔμεινα κπληκτη ταν διάβασα στ παλιὸ βιβλίο γι τ «δικαίωμα τς πρώτης νύχτας». Γνωρίζοντας τ σημασία το «δικαιώματος» π μυθιστορήματα κα κινηματογραφικς ταινίες (βλέπε «Braveheart»), μο κανε ντύπωση τ γεγονός τς πάρξεῶς του κα στν λλαδικ χρο. Κα μως, τίτλος το ρθρου στν Νέο λληνομνήμωνα το τους 1907, δν φήνει καμία μφιβολία.

«ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΝΥΚΤΟΣ ΠΑΡΑ ΤΟΙΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙΣ»

   Ὑπάρχει χρυσόβουλο το ατοκράτορα νδρόνικου Β΄ το Παλαιολόγου πο χορηγήθηκε τ 1331, στν ν Πάτμ μονή το ωάννη το Θεολόγου, πο παλλάσει τος πάροικους τς μονς π μία σειρ δικιν κα παιτήσεων, μεταξ ατν κα τς «παρθενοφθορίας»:

«Ἔτι δέ οἱ ἐν αὐτοῖς πάροικοι καί προσκαθήμενοι ἀνώτεροι πάσης ἡστινος οῦν ἀδικίας καί περιφρονήσεως καί κατατριβῆς, ὡσαύτως καί ἀπό τῶν ἀπαιτουμένων ἐκεῖσε τοπικῶς συνήθων άπαιτήσεων, τοῦ τε κεφαλαίου, τῆς σιταρκίας, τοῦ ἀέρος, τοῦ ἀβιωτικίου, τῆς παρθενοφθορίας, του ξενοτέλους λεγομένου, τοῦ μηνιατικοῦ, τοῦ ἀλατοτέλους, τοῦ ζευγαριτικίου καί τῶν ἄλλων τῶν τοιοῦτων δημοσιακῶν ζητημάτων καί ἀπαιτουμένων…»

   Παρθενοφθορία, φθορ τς παρθενίας, φόρος πο πλήρωναν ο ποτελες κόρες γι τ δικαίωμα το γάμου τους. παρθενία πο λάμβανε φεουδάρχης.







~~~~~



Ἡ ἀρχικὴ ἀναφορὰ γιὰ τὸ χρυσόβουλο τοῦ Ἁντρόνικου τοῦ Β΄, ὑπάρχει στὸ βιβλίο
«Jus Graeco-Romanum» τοῦ Karl Eduard Zachariä Von Lingenthal.



   Κατ πόσο ο Βυζαντινο ρχοντες καναν χρήση «το δικαιώματος τς πρώτης νύχτας» δν τ γνωρίζουμε. Νίκος Α. Βέης σ δημοσίευσή του στ «Byzantinische Zeitschrift», Volume 21, Issue 1, Pages 169–186, 1912, ρνείται κατηγορηματικ τν χρήση το δικαιώματος π τος βυζαντινούς, λλ χωρς ν μς παραθέτ στοιχεα γι τος σχυρισμούς του.






   Ὁ Karl Eduard Zachariae (1812-1894), Γερμανς νομικός, γεννήθηκε στς 24 Δεκεμβρίου το 1812 στ Meissen τς Σαξονίας κα σπούδασε φιλοσοφία, στορία, μαθηματικά, γλσσες , καθς κα τ νομολογία στ πανεπιστήμιο τς Λειψίας, στ Βερολίνο κα στ Χαϊδελβέργη. χοντας κάνει εδικς σπουδς στ Ρωμαϊκ κα Βυζαντιν δίκαιο, πισκέφτηκε τ Παρίσι τ 1832 γι ν ξετάσ βυζαντιν χειρόγραφα κα τ 1834 πγε στν γία Πετρούπολη κα στν Κοπεγχάγη, γι τν διο σκοπό. Τ 1835 ργάστηκε στς βιβλιοθήκες τν Βρυξελλν, το Λονδίνου, τς ξφόρδης, το Δουβλίνου, το Εδιμβούργου κα το Cambridge. 
Τ 1837, πγε στν ταλία κα στν νατολ πρς ναζήτηση γγράφων κα πισκέφτηκε τν θήνα κα τν Κωνσταντινούπολη καθς κα τ μοναστήρια το γίου ρους. 
χοντας μία προτίμηση γι συχη ζωή, γκατέλειψε τ 1845 τ θέση του ς καθηγητς στ Χαϊδελβέργη κα γόρασε να χτμα στν Σαξονία που ζησε μέχρι τ θάνατό του στς 3 ουνίου το 1894. 
Παρήγαγε να τεράστιο συγγραφικ ργο, μεγάλης σημασίας γι τος φοιτητς το βυζαντινο δικαίου. σκοπς στὸν ποο φιέρωσε τ ζωή του ταν, ν νακαλύψ κα ν ταξινομήσ τς πηγς το βυζαντινο δικαίου πο ταν κρυμμένες στς βιβλιοθκες τς νατολς κα τς Δύσης κα ν τς φέρ σ κ νέου πεξεργασία, π τ φς τν σύγχρονων κριτικν. Στόχος του ταν ν γράψ τν στορία τς βυζαντινς νομοθεσίας μ τ μέχρι τότε νεξερεύνητο λικ κα τέλος, τν φαρμογ τν ποτελεσμάτων τν ρευνν του, στν πιστημονικ διερεύνηση το ουστινιανο δικαίου.




   Τ Jus Graeco-Romanum, κ τν ποίων τ πρτο μέρος δημοσιεύθηκε τ 1856, κα τ τελευταο τ 1891, εναι καλύτερη κα πι πλήρης συλλογ π πηγς το βυζαντινο δικαίου, π τν ποχ το ουστινιανο
Karl Eduard Zachariae γραψε δύο κοσμοϊστορικ ργα, τ Historiae Graeco-Romani juris delineatio, cum ineditorum στ Χαϊδελβέργη τ 1839, κα τ Innere Geschichte des-romischen Rechts grieschisch. Ι. Personalrecht II. Erbrecht III. Die Geschichte des Sachenrechts κα Obligationsrecht (Λειψία, 1856), τρίτη κδοση το ποίου μφανίστηκε μ τν τίτλο Rechts Geschichte des griechisch-romischen (1892). Σ ατό τ τελευταο ργο, τ ποο κάλυπτε νεξερεύνητο δαφος, τ βυζαντιν δίκαιο ντιμετωπίζεται ς ξέλιξη το ουστινιανο δικαίου, κα ξηγε πολλ σκοτειν σημεα στς οκονομικς κα γροτικς συνθκες τς ατοκρατορίας τς νατολς.


Βιβλιογραφία
- «Νέος Ἑλληνομνήμων», Σπ. Π. Λάμπρου, Τόμος 4ος, Τεῦχος Α’, 1907

- «Jus Graeco-Romanum», Karl Eduard Zachariä Von Lingenthal, 1857


-
http://www.archive.org/details/jusgraecoromanu00linggoog

- «Byzantinische Zeitschrift», Volume 21, Issue 1, Pages 169–186, 1912, Ἂρθρο τοῦ Νίκου Ἀ. Βέη.


-
http://www.reference-global.com/doi/abs/10.1515/byzs.1912.21.1.169

-
http://encyclopedia.jrank.org/YAK_ZYM/ZACHARIAE_VON_LINGENTHAL_KARL_S.html#ixzz1G0ToUSPk

- Ἡ φωτογραφία τοῦ Zachariä εἶναι ἀπό:

http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Karl_Salomo_Zachariae_von_Lingenthal



 - Ὁ χάρτης εἶναι τμῆμα τοῦ Graeciae Antiquae tabula nova. Guillaume de Lisle, 1707

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου